Jazda na rowerze niesie wiele korzyści dla naszego zdrowia. Jednocześnie jest to aktywność fizyczna narażająca kolarza na różnego rodzaju, mniej lub bardziej groźne urazy oraz kontuzje. Aby im zaradzić, a przynajmniej zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia, należy zadbać o pewne bardzo istotne kwestie. Jakie? Przedstawiamy 10 najważniejszych zasad bezpiecznej jazdy na rowerze, które powinny być przestrzegane zarówno przez totalnych amatorów jazdy na dwóch kółkach, jak i przez doświadczonych kolarzy mających za sobą setki (a może nawet tysiące) kilometrów przejechanych na jednośladzie tras.
Wydawać się może, że rozpoczęcie przejażdżki na rowerze nie wymaga od nas żadnego specjalnego przygotowania. Ot po prostu chwytamy pojazd, wsiadamy na niego i ruszamy w drogę. Na tej jednak napotkać można na wiele przeszkód. Żaden kolarz nie ma prawa w pełni przewidzieć, z jakimi wyzwaniami czy problemami przyjdzie zmierzyć mu się na trasie, nawet jeśli doskonale ją się zna. Wszelkie takie niemiłe niespodzianki stanowią dla rowerzysty zagrożenie. Z roweru łatwo spaść i zwyczajnie zrobić sobie krzywdę. Dlatego tak istotne jest przestrzeganie podstawowych zasad bezpieczeństwa, mogących uchronić nas przed wypadkiem.
1. Jazda na rowerze zawsze w kasku
Absolutną podstawą jest oczywiście ubieranie ochronnego kasku rowerowego. Wydawać się może, że regułę te zna każdy, kto decyduje się na uprawianie kolarstwa (choćby w najbardziej rekreacyjnej formie). Życie jednak pokazuje, że wiele osób jeżdżących każdego dnia na rowerze, no korzysta z kasków, narażając w ten sposób swoje zdrowie, a nawet życie, na ogromne ryzyko.
Jazdę na rowerze w kasku nie wolno traktować jako zalecenie. To fundament bezpiecznego uprawiania tego sportu. Podczas wypadku tego rodzaju osłona głowy jest w stanie skutecznie ochronić rowerzystę nie tylko przed wszelkimi zewnętrznymi urazami, ale może nawet zapobiec powstaniu poważnych uszkodzeń mózgu. Liczne badania i statystki jasno wskazują, że przy wszelkich kolizjach rowerowych, kaski wielokrotnie uchroniły kolarzy przed naprawdę groźnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Nie należy się usprawiedliwiać tym, że ustawodawca nie wymaga od nas noszenia kasku. Dla własnego bezpieczeństwa powinien on stanowić dla nas nieodłączony element kolarskiego outfitu oraz wyposażenia.
2. Strój dopasowany do jazdy na rowerze
Skoro już o kwestii ubioru mowa – w czasie jazdy na rowerze najlepiej mieć na sobie profesjonalną odzież stworzoną z myślą o kolarzach. Przejażdżka w zwykłych, casualowych ciuchach nie jest dobrym pomysłem z kilku względów. Przede wszystkim taki strój sprzyja powstawaniu różnego rodzaju otarć na skórze. Ponadto zwykła koszulka czy krótkie spodenki łatwo wchłaniają wilgoć, przez co szybko staja się przemoczone, ciężkie, przyklejają się do ubrań. Jazda w takich warunkach nie może być po prostu przyjemna, a na dodatek będzie mało efektywna, na czym szczególnie powinno zależeć osobom uprawiających kolarstwo wyczynowo – w celu osiągania możliwie najlepszych wyników czasowych.
Dlatego zaczynając swoją przygodę z rowerem, należy zaopatrzyć się w wysokiej jakości koszulki kolarskie, spodenki rowerowe itp. Taka odzież wykonana jest z materiałów wspomagających odprowadzanie wilgoci – dzięki temu ciało w czasie wysiłku, choć się poci, pozostaje suche, a same ubrania nie są przemoczone. Na dodatek są to stroje elastyczne, dobrze dopasowujące się do ciała, nieograniczające ruchów. Ważne jest szczególnie stosowanie spodenek wyposażonych w specjalne wkładki ochronne. Te amortyzują wstrząsy i zapobiegają powstawaniu różnych mikrourazów w okolicach intymnych.
3. Jazda tylko na sprawnym rowerze
Nie ma znaczenia, czy przemieszczamy się na rowerze nowym lub starym. Pojazd musi być w pełni sprawny i wyregulowany. Podstawą jest oczywiście sprawdzenie działania hamulców. Jeśli zauważymy, że te nie spełniają należycie swojej funkcji, powinniśmy je naprawić, zanim zdecydujemy się ruszyć w trasę. Koła nie mogą być przekrzywione. Opony z kolei należy optymalnie napompować. Ważnym elementem jest też łańcuch i przerzutki. Zanim rozpoczniemy przejażdżkę, dokładnie zweryfikujmy stan tych podzespołów. Ich uszkodzenie na trasie, nawet jeśli nie doprowadzi do upadku, zwyczajnie będzie niezwykle problematyczne. Warto zwrócić uwagę również na wysokość siodełka i kierownicy.
4. Odpowiednia widoczność na trasie
Trzeba pamiętać, że na trasie (jakakolwiek by ona nie była) nie jesteśmy sami. Rower bardzo często służy do przemieszczania się ulicami, po których jeżdżą chociażby samochody czy motocykliści. W miastach dochodzą do tego pojazdy komunikacji zbiorowej, piesi i inni rowerzyści. Nie ma znaczenia, czy przemieszczamy się po ścieżce rowerowej, czy pedałujemy blisko klasycznego pobocza. Na rowerze musimy być dobrze widoczni. Jednoślad musi więc być wyposażony w odblaski i światła. Obowiązkowe jest posiadanie światła białego przedniego o brawie białej lub żółtej, czerwonego światła odblaskowego z tyłu oraz świecącego światła tylnego. Dzięki takiemu zestawowi nie tylko nie narażamy się na mandat, ale przede wszystkim stajemy się lepiej widoczni dla innych uczestników ruchu (co jest szczególnie ważne po zmroku). Warto dodatkowo zaopatrzyć się w odblaski w szprychach oraz na ciele. Rozwiązaniem może być założenie specjalnej kamizelki odblaskowej. Wiele profesjonalnych koszulek kolarskich (ale też bluz i kurtek) jest wyposażona w takie elementy.
Zobacz także: Jazda na rowerze w nocy – o czym należy pamiętać? Jak się ubrać?
5. Planowanie trasy
Zawsze warto przed wyruszeniem na rower, zaplanować sobie trasę przejażdżki. Sprawdźmy dokładnie, jaki jest profil danej ścieżki, ile ma kilometrów, na jakie przeszkody możemy trafić i którędy w kryzysowej sytuacji prowadzi ewentualny objazd. Zawsze też mówmy bliskim, gdzie zamierzamy jechać. Rowerzyści coraz częściej korzystają z udostępniania swojej pozycji za pomocą GPS.
Więcej o planowaniu tras na rower pisaliśmy w tym materiale: https://forzasport.pl/planowanie-trasy-rowerowej-o-czym-trzeba-pamietac-jak-zrobic-to-najlepiej/.
6. Odpowiedzialna jazda
Na rowerze, tak jak w samochodzie, nie można pozwolić sobie na dekoncentrację i brawurę. Aby taka aktywność była bezpieczna, należy:
- przestrzegać wszystkich przepisów drogowych,
- wyraźnie sygnalizować zamiary wykonania skrętu poprzez podniesienie odpowiedniej ręki,
- stosować się do zasady ograniczonego zaufania – zachowujemy pełną ostrożność, a do każdego skrzyżowania podjeżdżamy z dłonią na hamulcu,
- unikać ekstremalnych dróg, kompletnie nieprzystosowanych do przemierzania ich rowerem,
- zachowywać odpowiednią – bezpieczną odległość od innych pojazdów,
- nie rozpraszać się za pomocą muzyki w słuchawkach czy np. rozmową telefoniczną. Cała nasza uwaga powinna skupić się na trasie i tym, co znajduje się wokół nas podczas jazdy.